بررسی مکانیسم های مولکولی مرتبط با القاء توقف برگشت پذیر رشد تکوینی ماهی زبرا بوسیله ی دما

دیاپوز یا توقف رشد جنینی پدیده ای است که در طی آن رشد و نمو و فعالیت فیزیولوژیکی جاندار در پاسخ به شرایط نامطلوب محیطی مثل دمای محیط کاهش مییابد و یا حتی متوقف می شود. این پدیده ی طبیعی در بسیاری از گونه های تخمگذار ماهی های راسته ی ساپرینودونتی فورمز قابل مشاهده است. ماهی زبرا از جمله ی این ماهی هاست. رشد جنین این ماهی در دمای ?? درجه ی سانتیگراد متوقف می شود اما این توقف رشد برگشت پذیر است و با بازگرداندن دمای محیط به ??.? درجه ی سانتیگراد، رشد ماهی ادامه پیدا می کند. دیاپاز طبعاً در دماهای پایینتر نیز وجود دارد اما همراه با کاهش احتمال زنده ماندن و کاهش رشد پس از بازگشت به شرایط بهینه است. دیاپوز در سه دوره از رشد و نمو ماهی قابل مشاهده است که عبارتند از: دیاپوز i: در مراحل اولیهی جنینی و قبل از شکل گیری محور بدن جنین رخ میدهد. دیاپوز ii: در مراحلی از رشد جنینی رخ میدهد که ماهی بیشترین مقاومت را نسبت به شرایط نامطلوب محیطی مثل کمبود اکسیژن و یا کمبود آب نشان میدهد. دیاپوز iii: در دوره ای بروز می یابد که رشد و نمو جنین تقریباً کامل شده است و ماهی منتظر شرایطی برای خروج از لایه ی کوریون خود است. در سال ???? ، فرانسیسکو سیمائو و همکارانش دمای ?? درجه ی سانتیگراد را به عنوان دمایی که در آن جنین ماهی در مرحله ی گذار از میانه ی بلاستولا دستخوش دیاپوز i می شود تعیین کردند. اما مطالعه ی منتشر شده از آنها هیچ گزارشی از مکانیسم های مولکولی مرتبط با دیاپاز ارائه نمی کند. در این پایان نامه هدف بررسی مکانیسم مولکولی مرتبط با دیاپاز ، امکان بازگشت به رشد و نمو طبیعی پس از برطرف کردن شرایط القا ءکننده ی دیاپاز و مقایسه ی این سرعت رشد با رشد طبیعی دوران جنینی، میزان همانندسازی dna در طی مدت دیاپاز، تغییر پروتئین های جنینی و امکان وقوع آپوپتوز در طی این دوره است.مورفولوژی سلول ها در طی دیاپاز که با کاهش دما از دمای بهینه ??.? درجه ی سانتیگراد به دمای ?±?? درجه ی سانتیگراد قابل القاء است ثابت باقی می ماند و این عدم رشد بوسیله ی فیلم برداری از مراحل جنینی جنین ماهی زبرا و مقایسه ی آن با نمونه ی کنترل ثابت شد. علی رغم ثابت ماندن مرحله رشد جنینی در مرحله ی ? ساعت پس از لقاح در طول مدت ? ساعت دیاپوز القاءشده میزان dna استخراج شده از آنها بیشتر از نمونه ی کنترل 4 ساعته ی نرمال و کمتر از نمونه ی کنترل ?ساعته ی نرمال است و نشان می دهد که اگرچه تقسیم سلولی با تیمار دمایی ?±?? درجه ی سانتیگراد متوقف شده است اما امکان همانندسازی dna با سرعتی کمتر وجود داشته است و سلولها از نظر فیزیولوژیکی و متابولیکی فعال بوده اند هرچندمورفولوژی ثابت و بدون تغییر است. به نظر میرسدد دمای ?±?? درجه ی سانتیگراد مانع از سیتوکینز سلول ها می شود. روش سنجش کامت برای جنین کامل نشان داد که امکان وقوع آپوپتوز در طی دیاپوز وجود ندارد که به علت غیرفعال شدن و یا کاهش فعالیت آنزیم ها در طی کاهش دما که برای وقوع آپوپتوز فعال شدن آبشار آنها لازم است قابل توجیه است.